اقاله از مباحث مهم و بسیار کاربردی در امور حقوقی ماست که شما با داشتن وکیلی متخصص در این زمینه می توانید پیروز پرونده خود باشد . جهت رزرو وقت مشاوره رایگان شماره ۰۹۱۲۸۳۹۴۴۸۳ را کلیک کنید .
مواردی که در این مقاله مورد بررسی قرار می دهیم بدین شرح است :
-
اقاله چیست ؟
-
معنی لغوی اقاله ؟
-
اقاله از نظر دکتر کاتوزیان ؟
چیستی اقاله :
اقاله یا تفاسخ به معنای برهم زدن عقد لازم با اراده طرفین آن عقد است و با توجه به اینکه تمامی کتب دکتر کاتوزیان از جمله منابع مرجع و نظم کنونی ایشان را مطالعه نموده ام و نظر مخالفی از ایشان به یاد ندارم .
به نظر می رسد مشارالیه با توضیحات قانون مدنی موافق هستند و اقاله را ویژه برهم زدن عقود لازم می دانند نه جایز !
شرایط اقاله :
اقاله نیز مانند فسخ و انفساخ از اسباب انحلال عقود صحیح و سالم است و در فرضی که عقد فاسد و باطل است اقاله را ندارد .
و اگر اقاله را ناظر به شرط فاسخ بدانیم ، شرایط آن مشابه شرایط معلق علیه در عقد معلق است که باید :
اولاً : ناظر به آینده باشد
ثانیاً :خارجی باشد (از شروط صحت عقود نباشد)
ثالثاً : محتمل الحصول باشد
ضمن اینکه دراقاله نیز مانند سایر عقود ، شرایط اساسی صحت عقد طبق ماده ۱۹۰ قانون مدنی باید موجود باشد از جمله قصد و رضا …

اقاله در قانون مدنی :
بموجب قانون مدنی اقاله از اسباب انحلال عقود با اراده طرفین یک عقد است .
اقاله در فقه :
به نظر می رسد اگر به ریشه عقد اقاله در حقوق فقهی بیاندیشیم می تواند ناشی از احترام به اصل آزادی اراده افراد در تنظیم عقود و قراردادها باشد .
اقاله عقد است یا ایقاع :
اقاله یک عمل حقوقی از نوع عقد است که با توافق طرفین عقد برهم می خورد یعنی به اراده طرفین عقد نیاز دارد در حالی که ایقاع با اراده یک طرف عقد واقع می شود .
لکن ممکن است اراده مزبور ناظر به اراده یک طرف باشد یا نظر به اراده دو طرف مانند طلاق .
سوالاتی که در اینجا مطرح و مورد توجه قرار می گیرد ب شرح ذیل می باشد :
اقاله در صورت عقد بودن جایز است یا لازم ؟ :
آیا اقاله قابل فسخ است ؟ :
با توجه به اصل اقاله الزوم هرجا که شک داشتیم عقدی لازم است یا جایز و یا هرجا که قانون مدنی صراحتاً به لازم یا جایز بودن عقدی اشاره نکرده باشد اصل بر لازم بودن آن است .
فلذا اقاله ماهیتاٌ می تواند عقدی لازم باشد اما تفاوت هایی با عقد لازم دارد :
عقد لازم در صورت وجود یکی از خیارات قانونی و یا شرط فسخ (خیار قراردادی) و یا اقاله طرفین قابل برهم خوردن است .
اما خود اقاله قابل اقاله یا قابل فسخ نیست چرا که اسباب انحلال عقود در هیچ یک از اسباب انحلال عقود راه ندارند .
برای مثال : اقاله قابل اقاله نیست ، اقاله قابل فسخ نیست ، فسخ قابل اقاله نیست و بلعکس
تفاوت فسخ و اقاله و انفساخ :
فسخ از جمله ایقاعات است که با اراده یک طرف عقد واقع می شود و ناظر به آینده است .
سبب فسخ می تواند قانونی یا قراردادی باشد .
مثال فسخ قانونی : اگر مستاجر تعدی و تفریط کرد موجر حق فسخ دارد .
مثال برای فسخ قراردادی : به موجب شرط ضمن عقد درج گردیده اگر خریدار اولین قسط خود را پرداخت نکرد فروشنده حق فسخ دارد (همان شرط فسخ است) .
انفساخ نیز یکی از اسباب انحلال عقود بطور قانونی است .
برای مثال به موجب نص صریح قانون مدنی عقد وکالت با فوت یکی از طرفین عقد منفسخ می گردد (یعنی انفساخ رخ می دهد) .
یا مثلاً اگر به موجب ماده ۳۸۷ قانون مدنی در عقود معوض از قبیل بیع مبیع قبل از قبض بطور قهری و بدون تقصیر و اهمال فروشنده تلف شود عقد منفسخ می شود و تلف از جیب فروشنده است .
در هر دو مثال بالا سبب انفساخ قراردادی است .
مضافاً اقاله و فسخ ناظر به آینده هستند لیکن بطلان ناظر به گذشته می باشد که با مداقه در این نکته بدیهی است آثار عمی متفاوتی را در رویه به دنبال دارند .

انواع اقاله از چند جهت قابل بررسی است :
- از جهت برقراری می تواند کتبی یا شفاهی باشد .
- از حیث استرداد منفعت در عقدی که موضوع آن انجام خدمات است ، برای مثال : تدریس زبان خارجه .
فرض اول (اقاله حین العقد) : مثلا از ۲۰ جلسه تدریس ، ۱۰ جلسه آن تدریس شده و حین العقد صورت می گیرد :
اثر اقاله ناظر به آینده است و بابت ده جلسه تدریسی که صورت گرفته منافعی به مدرس مسترد نمی گردد و ده جلسه دیگر تدریس متنفی می شود .
فرض دوم (اقاله بعد ازانجام عقد) : چون خدمات صورت گرفته قابل استرداد نیست ، اجرت المثل آن خدمت به مدرس تعلق می گیرد و عقد برهم میخورد .
فرض سوم (اقاله بعد از عقد و قبل از انجام عمل) : مبلغ دریافتی (اجرت المسمی) از مدرس به دانشجو مسترد می گردد و عقد برهم می خورد .
اقاله مشروط چیست ؟ :
به نظر می رسد اقاله مشروط همان شرط فاسخ از نوع ارادی است .
در توضیحی کوتاه برای شرط فاسخ باید گفت ، شرط فاسخ قهری است اما ممکن است ارادی یا غیر ارادی باشد .
مثال برای شرط فاسخ ارادی : خانه ام را به تو فروختم اگر تا ۲ ماه دیگر برادرم از آمریکا نیاید .
مثال برای شرط فاسخ غیرارادی : فوت یکی از طرفین عقد وکالت موجب انفساخ عقد است .
اثبات اقاله چیست ؟ :
بعد از پشت سر ذاشتن عالم ثبوت و تنظیم اقاله به مرحله اثبات آن می رسیم . اما چه زمانی به اثبات آن نیازمندیم ؟
مثلا زمانی که در اقاله شفاهی یکی از طرفین منکر اقاله شود طرف دیگر با مراجعه به مرجع قضایی ناچار به طرح دعوا جهت اثبات موضوع اقاله می باشد .
که یکی از طرق اثبات اقاله در چنین فرضی می تواند دو نفر شاهد باشد .
یا مثلا زمانی که اقاله کتباً واقع شده و یکی از طرفین منکر انعقاد آن گردیده ، طرف دیگر برای اثبات اقاله ناچرا به طرح دعوا نزد مرجع قضایی می باشد که در این فرض نیز ارایه تصویر مصدق اقاله نامه می تواند یکی از بهترین طرق اثبات آن باشد .
لازم به ذکر است در فرضی که نه شاهدی وجود دارد و نه اقاله نامه کتبی ، می توانیم برای اثبات ادعا به سوگند بتّی استناد کنیم که درجه اثباتی آن هرچند ضعیف است .
لکن بازهم از طرق اثبات ادعا و به جریان انداختن دعوا به شمار می رود .
رای دیوان عالی کشور در خصوص این موضوع :
با توجه به اینکه پذیرفته شده آزمون ورودی کانون وکلای دادگستری مرکز سال ۱۴۰۳ می باشم و حدودا به ۶۰ رای وحدت رویه اخیر التصویب تسلط نسبتا خوبی دارم متاسفانه در بین آنها هیچ موردی به یاد ندارم که از اقاله صحبت کرده باشند .
لکن می دانم در آرا رویه قدیمی تر در خصوص موضوع شرط فسخ و تخلف از آن در عقد بیع بحث شده است .
لازم به ذکر است بموجب نظام حقوقی ایران، اقاله در هر عقدی که موجب تضررِ ثالث شود راه ندارد .
برای مثال : اقاله در ضمان نقل ضمه به ضمه راه ندارد زیرا برهم خوردن این عقد موجب تضرر مدیون اصلی (مضمونٌ عنه) که بری الذمه گریدده بوده می شود و مخالف حقوق اشخاص است در حالی که اقاله در ضمان ضم ضمه به ضمه راه دارد .
نمونه قرارداد :
بدیهی است که طبق حقوق ایران عقود بطور شفاهی قابل انعقاد هستند و اقاله نیز از این قایده مستثنی نیست و می تواند به یکی از طرق شفاهی یا کتبی منعقد شود .
اقاله کتبی نیز می تواند به صورت مستقل در قالب قرارداد جداگانه یا ظهرِهمان قرارداد تنظیمی، پیرو آن قرارداد تنظیم گردد .

نمونه یک قرارداد :
| بسمه تعالی تاریخ : ……..
اقاله نامه
طرف اول : آقای X …. با کد ملی …. متولد …. فرزند …. ساکنِ …. تلفن …. طرف دوم : آقای y …. با کد ملی …. متولد …. فرزند …. ساکنِ …. تلفن ….
شرح قرارداد : پیرو قرارداد تنظیمی شماره …. مورخ …. طرفین ، قرارداد مزبور را با توافق یک دگیردر این تاریخ ….. اقاله نمودند .
شروط ضمن عقد : طرفین قرارداد در خصوص استرداد عوضین یا سایر شرایط و آثار به ترتیب ذیل توافق می نمایند : (هر توافقی که در چهارچوب قانون طرفین تمایل دارند می توانند انجام دهند مثل اینکه مثلا توافق کنند مبیع و ثمن به چه شکل و چه زمانی و چه مکانی مسترد شود)
امضا طرف اول : آقای x امضا طرف دوم : آقای y
امضا و نام شاهد اول : امضا و نام شاهد دوم :
|
بطور کل نتیجه می گیریم که :
اقاله در معاملات و قراردادها عبارتست از تواعق طرفین یک قرارداد یا بیع برای برهم زدن ان !
🔻بعد از معامله،طرفین میتوانند به تراضی آن را اقاله و تفاسخ کنند.
✔️اقاله به هر لفظ یا فعلی واقع میشود که دلالت بر به هم زدن معامله کند.
🔻موضوع ممکن است تمام معامله واقع شود یا فقط مقداری از مورد آن.
توصیه میگردد از مشاوره با افراد بی تجربه و فاقد صلاحیت خودداری فرموده تا دچار سردر گمی نگردید .
مشاوره حقوقی در دفتر وکالت ما رایگان بوده و هیچگونه وجهی از شما دریافت نخواهد گردید.
دفتر وکالت ما با ۳۰ سال سابقه کار و انبوهی از پرونده های موفق و وکلای با تجربه آماده خدمت رسانی به شما بوده و ما در قرارداد با شما کتبا ذکر خواهیم نمود که :
در صورت شکست در پرونده حق الوکاله پرداختی را استرداد خواهیم نمود و وکالت تضمینی پرونده شمارا بصورت وکیل تضمینی قبول وکالت نموده و تعهد کتبی خواهیم نمود که در صورت عدم موفقیت حق الوکاله پرداختی را به شما بازگردانیم !
مشاوره حقوقی نیز در دفتر وکالت ما رایگان بوده و دیناری بابب حق المشاوره با وکیل از شما دریافت نخواهد گردید !
قبول وکالت از سراسر کشور
⚖🎓⚖⚘📚
۸۳ 944 ۸۳ 0912
۲ ۲۳۰ ۲۳۰ 0912
۱۲۱ ۶۱ ۶۱ 0912
مشاوره حقوقی رایگان با وکیل با سابقه
🌟 ما حوصله داریم!
نشانی دفتر وکالت ما :
شعبه مرکزی : تهران – میدان فردوسی – نرسیده به استاد نجات اللهی ک نیائی پلاک ۷ ممیز یک دفتر وکالت و مشاوره حقوقی
جهت اخذ وقت ملاقات رایگان با وکیل میتوانید با یکی از شماره های ذیل تماس حاصل فرموده و روز – ساعت و محل ملاقات را با همکاران ما هماهنگ نمائید .

✔️تلف یکی از عوضین،مانع اقاله نیست در این صورت به جای آن چیزی که تلف شده است،مثل آن در صورت مثلی بودن و قیمت آن در صورت قیمیبودن داده میشود.
🔻نماات و منافع منفصله که از زمان عقد تا زمان اقاله در مورد معامله حادث میشود مال کسی است که به واسطهی عقد مالک شده است،ولی نماات متصله مال کسی است که در نتیجهی اقاله،مالک میشود.
✔️اگر مالک،بعد از عقد در مورد معامله تصرفاتی کند که موجب ازدیاد قیمت آن شود،در حین اقاله به مقدار قیمتی که به سبب عمل او زیاد شده است مستحق خواهد .
توصیه میگردد از مشاوره با افراد بی تجربه و فاقد صلاحیت خودداری فرموده تا دچار سردر گمی نگردید .
نگران حق الوکاله نباشید!
نگران حق الوکاله و هزینه وکیل نباشید ما بخاطر نداشتن پول بر شما سخت نخواهیم گرفت شما میتوانید حق الوکاله را بصورت اقساطی و حتی با سپردن ضمانتنامه بانکی در پایان کار پرداخت نمائید !
ما مطابق با توان مالی شما پس از مشاوره حقوقی رایگان با وکیل پایه یک دادگستری قادر به تقسیط هزینه وکیل برای شما بوده تا دسترسی آسان به وکیل برای شما مهیا شود.
قبول وکالت از سراسر کشور
⚖🎓⚖⚘📚
۸۳ 944 ۸۳ 0912
۲ ۲۳۰ ۲۳۰ 0912
۱۲۱ ۶۱ ۶۱ 0912
مشاوره حقوقی رایگان با وکیل با سابقه
🌟 ما حوصله داریم!
ما دارای ۳۰ سال سابقه کار وکالت تضمینی و انبوهی از پرونده های موفق بوده و میباشیم .
مشاوره حقوقی با وکیل در دفتر وکالت ما رایگان است و از شما وجهی بابت حق المشاوره دریافت نخواهد گردید .
وکالت در دفتر وکالت ما بصورت تضمینی و به شرط موفقیت میباشد .
ما حتی در بسیاری از موارد حق الوکاله را بصورت اقساطی و یا در پایان کار دریافت نموده و در صورت شکست در پرونده حق الوکاله دریافتی را به شما استرداد مینمائیم .
جهت بررسی دقیق مشکل لطفا ابتداء اسناد و مدارک خود را به واتس اپ شماره ۰۹۱۲۸۳۹۴۴۸۳ ارسال فرموده تا پس از بررسی دقیق پاسخ مقتضی به شما داده شده و یا با شما تماس تلفنی گرفته خواهد شد .
در صورت نیاز به حضور از شما دعوت بعمل خواهد امد تا حضورا و بصورت رایگان با وکبل ملاقات نموده و به بررسی حضوری پرونده بپردازید.
نشانی ما: تهران میدان فردوسی نرسیده به استاد نجات اللهی کوچه نیایی پلاک ۷ دفتر وکالت🥀
تلفن : ۰۹۱۲۸۳۹۴۴۸۳
همین الان با ما تماس بگیرید!
مشاوره حقوقی آنلاین و تلفنی
🌟ما حوصله داریم!
ما در انتظار شما هستیم !
ملاقات با وکیل در دفتر وکالت ما رایگان بوده و وجهی بابت حق المشاوره از شما دریافت نخواهد گردید .
تجربه ثابت نموده است که گرفتن وکیل دادگستری و استخدام یک وکیل کار آزموده، ماهر و با تجربه در امر وکالت تضمینی و مجرب در پروندههای متعدد ضریب موفقیت شما را به نحو محسوسی بالا برده و وکیل گرفتن در پرونده و حضور وکیل مدافع در کنار شما بسیار سودمند میباشد.
مشورت با وکیل خوب را از دست ندهید. ما با تجربه وکالت بسیار در اسرع وقت و کمترین هزینه پروندهها و دعاوی شما را به نتیجه میرسانیم.
ملاقات حضوری با وکلای ما بدون پرداخت حقالمشاوره و بصورت رایگان میباشد.
جهت اخذ وقت ملاقات برای مشاوره حقوقی رایگان با وکیل پایه یک دادگستری با شماره ۰۹۱۲۸۳۹۴۴۸۳ تماس حاصل فرمایید.
نشانی دفتر وکالت ما :
تهران میدان فردوسی نرسیده به استاد نجات اللهی کوچه نیائی پلاک ۷ ممیز یک دفتر وکالت
یکی از روشهای انحلال عقود بوده که دارای ظرافتهای بسیاری بوده و توصیه میگردد بدون حضور وکیل مطلقا اظهارنامه یا دادخواستی در اینخصوص به طرف مقابلتان ارسال نفرمائید .
در صورت داشتن هرگونه نظر یا دیدگاه یا سئوال میتوانید مراتب را در فرم ذیل اعلام تا در اسرع وقت به شما پاسخ داده شود ↓
