نصاب مالکانه حداکثر زمینی است که یک مالک طبق قوانین مجاز به نگهداری و بهرهبرداری از آن است جهت دریافت مشاوره حقوقی رایگان با وکیل پایه یک دادگستری با شماره ۰۹۱۲۸۳۹۴۴۸۳ تماس حاصل فرمایید
احکام اصلی زمین شهری در حقوق ایران، به ویژه در قانون زمین شهری مصوب ۱۳۶۶، تنظیم شدهاند. این احکام با هدف مدیریت و ساماندهی زمین در محدوده شهرها، جلوگیری از احتکار زمین، و تأمین زمین برای نیازهای عمومی و مسکن تدوین شدهاند. در ادامه، مهمترین احکام و اصول اصلی زمین شهری را دستهبندی شده برایت مینویسم:
جهت رزرو وقت مشاوره خود با وکلای ما با شماره های زیر تماس بگیرید :
۱۲۱ ۶۱ ۶۱ ۰۹۱۲
۸۳ ۹۴۴ ۸۳ ۰۹۱۲
۲ ۲۳۰ ۲۳۰ ۰۹۱۲

تقسیمبندی زمینهای شهری (ماده ۱ قانون زمین شهری)
اراضی شهری به سه دسته تقسیم میشوند:
زمین موات: زمینی که سابقه عمران و احیاء ندارد و قابل استفاده نبوده (تعلق به دولت دارد).
زمین بایر: زمینی که قبلاً دایر بوده اما به مرور زمان بلااستفاده مانده.
زمین دایر: زمینی که اکنون مورد بهرهبرداری و استفاده است (اعم از کشاورزی، مسکونی و…).
مالکیت زمین موات شهری (ماده ۸)
زمینهای موات شهری به مالکیت دولت درمیآید، مگر اینکه مالک قبل از تصویب قانون، آن را احیاء کرده و سند رسمی داشته باشد.
وظیفه مالک در احیاء و عمران زمین (ماده ۶)
مالکین زمینهای بایر و دایر شهری موظفند نسبت به عمران و استفاده از زمین اقدام کنند.
در غیر این صورت، دولت میتواند بهصورت قانونی برای استفاده از زمین وارد عمل شود.
تشخیص نوع زمین (تبصره ۱ ماده ۱ و ماده ۹)
تشخیص اینکه زمین موات، بایر یا دایر است با وزارت راه و شهرسازی است.
اگر کسی به این تشخیص اعتراض داشته باشد، میتواند به هیأت حل اختلاف مراجعه کند.
واگذاری زمین برای نیازهای عمومی (ماده ۱۰ تا ۱۳)
زمینهای موات قابل واگذاری به افراد فاقد مسکن، تعاونیها، نهادهای دولتی و مؤسسات عامالمنفعه است.
واگذاری طبق شرایط خاص، با نظارت وزارت راه و شهرسازی و اولویتبندی انجام میشود.
جلوگیری از احتکار و سوداگری زمین
دولت با ابزارهای قانونی مثل الزام به عمران، سلب مالکیت زمین موات، و وضع ضوابط ساختوساز، با احتکار زمین مبارزه میکند.
صلاحیت و مرجع تشخیص و رسیدگی
مرجع تشخیص و نظارت: وزارت راه و شهرسازی
مراجع رسیدگی به اختلاف: هیأت حل اختلاف، کمیسیون ماده ۱۲، دیوان عدالت اداری
نصاب مالکانه یک اصطلاح حقوقی است که به حداقل میزان مالکیت لازم برای انجام یک اقدام قانونی یا اداری در رابطه با ملک اشاره دارد. به زبان ساده، یعنی:
چقدر باید از یک ملک مال تو باشد تا بتوانی دربارهاش تصمیمی قانونی بگیری یا درخواستی رسمی بدهی.
تعریف دقیقتر:
نصاب مالکانه یعنی مقدار مشخصی از سهم مالکیت (در ملک مشاع یا مفروز) که فرد یا افراد باید داشته باشند تا بتوانند:
درخواست افراز ملک بدهند
درخواست فروش مال مشاع بدهند
درخواست ثبت سند رسمی ملک کنند
درخواست تفکیک یا ساختوساز نمایند
در طرحهای مشارکت با شهرداری یا دولت وارد شوند
آدرس ما : تهران _ خیابان انقلاب _ نرسیده به میدان فردوسی _ کوچه نیائی _ پلاک ۷/۱ _ دفتر وکالت
مسیر از راه حمل و نقل عمومی : شما با استفاده از ایستگاه مترو ی فردوسی میتوانید آسان تر به دفتر وکالت ما تشریف بیاورید
جهت رزرو وقت مشاوره خود با وکلای ما با شماره های زیر تماس بگیرید :
۱۲۱ ۶۱ ۶۱ ۰۹۱۲
۸۳ ۹۴۴ ۸۳ ۰۹۱۲
۲ ۲۳۰ ۲۳۰ ۰۹۱۲

مثال ساده:
فرض کن یک زمین ۱۰۰۰ متری بین ۵ نفر بهصورت مشاع تقسیم شده. اگر قانون یا آییننامه بگوید برای درخواست افراز باید حداقل ۲۵٪ سهم داشته باشی، کسی که فقط ۵٪ سهم دارد، نصاب مالکانه لازم را ندارد و نمیتواند به تنهایی اقدام کند.
کاربردهای نصاب مالکانه:
دعاوی ثبتی (افراز، تفکیک)
واگذاری اراضی شهری
طرحهای توسعه شهری و مشارکت در ساخت
فروش املاک مشاع
تعیین صلاحیت متقاضی ثبت زمین در قوانین ثبت
مرجع صالح رسیدگی به نصاب مالکانه :
مرجع صالح برای رسیدگی به نصاب مالکانه بستگی به نوع دعوا یا موضوعی دارد که در آن نصاب مالکانه مطرح شده است. در ایران، این موضوع معمولاً در دعاوی ملکی، ثبت اسناد، افراز املاک مشاع و اختلافات مربوط به فروش یا انتقال ملک به میان میآید.
مراجع صالح رسیدگی به نصاب مالکانه:
در دعاوی ثبتی (مثل افراز یا فروش مال مشاع):
اداره ثبت اسناد و املاک: در مواردی که در خصوص افراز یا تقسیم اراضی مشاع (بسته به نصاب مالکانه) اختلاف وجود داشته باشد، ابتدا اداره ثبت اسناد و املاک محل، مسئول رسیدگی است.
دادگاه عمومی حقوقی: اگر پرونده به دادگاه ارجاع شود یا اعتراض به تصمیم اداره ثبت شود، دادگاه عمومی حقوقی محل وقوع ملک، مرجع صالح برای رسیدگی به این موارد است.
در اختلافات مرتبط با فروش مال مشاع:
دادگاه عمومی حقوقی: برای فروش مال مشاع و در مواردی که مالکین اختلاف دارند و نمیتوانند به توافق برسند، دادگاه عمومی حقوقی میتواند تصمیمگیری کند.
در اینجا دادگاه به بررسی اینکه آیا هر مالک به نصاب مالکانه برای درخواست فروش یا تقسیم رسیده است، خواهد پرداخت.
در اختلافات مربوط به زمینهای دولتی یا شهری:
دیوان عدالت اداری: اگر موضوع نصاب مالکانه در زمینه زمینهای دولتی یا شهری مطرح باشد و فردی به تصمیمات دولت یا شهرداری اعتراض کند، دیوان عدالت اداری مرجع صالح برای رسیدگی به چنین اعتراضاتی است.
جمعبندی:
اداره ثبت اسناد و املاک: در مواردی که در خصوص افراز یا ثبت اسناد اختلاف وجود دارد.
دادگاه عمومی حقوقی: در دعاوی ملکی مانند فروش یا تقسیم مال مشاع و اعتراض به تصمیمات اداری.
دیوان عدالت اداری: در صورتی که اعتراض به تصمیمات دولت، شهرداری یا مراجع عمومی مطرح باشد.
نحوه طرح دادخواست نصاب مالکانه :
برای طرح دادخواست در خصوص نصاب مالکانه (مثل درخواست افراز، تقسیم مال مشاع یا سایر دعاوی ملکی که در آن بررسی نصاب مالکانه ضروری است)، باید مراحل و نکات قانونی خاصی را رعایت کنید. در ادامه، نحوهی طرح دادخواست نصاب مالکانه را توضیح میدهم:
مراحل طرح دادخواست نصاب مالکانه:
تهیه و تنظیم دادخواست:
عنوان دادخواست: در ابتدا باید در عنوان دادخواست مشخص کنید که موضوع مورد نظر شما چیست. مثلاً «درخواست افراز مال مشاع»، یا «درخواست تقسیم ملک و تعیین نصاب مالکانه».
مشخصات خواهان و خوانده: مشخصات کامل شما (خواهان) و سایر مالکین (خواندگان) باید در دادخواست درج شود. نام، نام خانوادگی، شماره ملی، آدرس و شماره تلفن باید در دادخواست قید گردد.
توضیح درخواست: بهصورت دقیق، درخواست خود را بیان کنید. مثلاً اگر درخواست افراز دارید، توضیح دهید که به دلیل داشتن نصاب مالکانه مورد نظر، اقدام به طرح این دعوی میکنید.
دلایل و مستندات: دلایلی که نشاندهندهی نصاب مالکانه شماست، مانند سند مالکیت، قراردادها، قولنامهها یا سایر مستندات قانونی باید ضمیمه دادخواست شود.
پیوست مستندات:
سند مالکیت ملک: باید سند رسمی یا قولنامهای که نشاندهنده مالکیت شما باشد، ضمیمه دادخواست کنید.
سایر مدارک: اگر نیاز به مدارک اضافی است (مثل گواهیهای محلی، تأسیس شرکت، یا توافقات قبلی با سایر مالکین)، آنها را نیز به دادخواست ضمیمه کنید.
تعیین مرجع صالح:
باید مشخص کنید که دادخواست شما به کدام مرجع ارسال میشود:
دادگاه عمومی حقوقی برای دعاوی مربوط به تقسیم مال مشاع یا سایر دعاوی مالکانه.
اداره ثبت اسناد و املاک برای مسائل ثبت یا افراز.
ارائه دادخواست به مرجع صالح:
پس از تکمیل دادخواست و ضمائم آن، باید آن را به مرجع صالح (مثلاً دادگاه عمومی حقوقی محل وقوع ملک یا اداره ثبت) ارسال کنید.
پرداخت هزینه دادرسی:
برای طرح دادخواست باید هزینه دادرسی مربوطه را پرداخت کنید که بستگی به نوع دعوی دارد. این هزینه به صورت تمبر دادخواست یا هزینه دادرسی پرداخت میشود.
ارسال ابلاغیه به خواندهها:
پس از ثبت دادخواست، دادگاه یا اداره ثبت، ابلاغیهای برای خواندگان ارسال میکند تا آنها در جلسه رسیدگی حضور یابند یا دفاعیات خود را ارائه دهند.
جهت رزرو وقت مشاوره خود با وکلای ما با شماره های زیر تماس بگیرید :
۱۲۱ ۶۱ ۶۱ ۰۹۱۲
۸۳ ۹۴۴ ۸۳ ۰۹۱۲
۲ ۲۳۰ ۲۳۰ ۰۹۱۲

آدرس ما : تهران _ خیابان انقلاب _ نرسیده به میدان فردوسی _ کوچه نیائی _ پلاک ۷/۱ _ دفتر وکالت
مسیر از راه حمل و نقل عمومی : شما با استفاده از ایستگاه مترو ی فردوسی میتوانید آسان تر به دفتر وکالت ما تشریف بیاورید